ژاسپر یا جاسپرJasper یک کانی آهن دار(رسوبات شیمیایی سیلیسی) بوده و از ویژگی های آن رنگ قرمز آن است (اگر چه نوع زرد ،قهوه ای وسیاه آن نیز جاسپر نامیده می شود) و ترکیب رنگهای آن بیشتر به شکل نواری یا خالخال دیده می شود. واژه جاسپرJasper ازjaspis که در زبان یونانی به معنای سنگ لکه دار یا خالخال است اقتباس شده و به انواع سبز و شفاف آن اطلاق می شود.
از مشخصات جاسپر می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
از نظر رنگ : زرد – قرمز – قهوه ای – سبز به دلایل وجود کلریت ، هماتیت و غیره
رنگ خاکه: سفید، زرد، قهوه ای، قرمز
سختی : ۶ – ۷
رده بندی: اکسید
جلا: فلزی
نوع شکستگی: صدفی
وزن مخصوص: ۵۸/۲ – ۶۴/۲
ساختار شیمیایی: Sio2، دی اکسید سیلیسیم
شفافیت: غیرشفاف – نیمه شفاف، حتی در ورقه های نازک کدر
ترکیب شیمیایی: SiO2=100% همراه با Al,Fe,Mg,Ca,Ni,Cr
منشا تشکیل سنگ: بعد از آتشفشانی – رسوبی – دگرگونی
محل پیدایش: اورال روسیه
ژیزمان: تقریباْ فراوان ; آلمان ، چک و اسلواکی ، روسیه ، هند ، ماداگاسکار ، برزیل ، مصر ، امریکا استرالیا ، آفریقای جنوبی و غیره
کاربرد: برش های آن در زینت آلات به کار برده میشود.
ژاسپر تک رنگ نایاب است، معمولاً چند رنگ، نواری است.
با توجه به رنگ، ظاهر یا ترکیب ژاسپر به نام های ذیل در بازار استفاده می شود:
جاسپر عقیق(جاسپر اگیت): زرد، قهوه ای یا سبز مخلوط همراه با عقیق با هم به وجود آمده.
جاسپر مصری :(سنگریزه نیل) به شدت زرد یا قرمز
جاسپر نواری: ساختار لایه ای که لایه هایی با پهنای متفاوت را دارد.
بازانیت (Touch Stone): سیاه، با دانه بندی مناسب. توسط جواهر فروش ها یا زرگرها برای تست خاکه فلزهای گرانبها استفاده می شود.
جاسپر خونی: نامی است که گاهی برای بلاداستون استفاده می شود.
هورن استون ( چرت): دانه بندی بسیار مناسب، خاکستری، قرمز قهوه ای و کمتر سبز یا سیاه.
سنیک جاسپر: نشانه های قهوه ای، ایجاد شده توسط اکسید آهن شبیه یک منظره طبیعی.
موکایت: صورتی تا قرمز روشن، مه آلوده که در استرالیا کشف شده.
جاسپر Nunkirechner: خاکستری مایل به سفید، کمتر زرد یا قرمز مایل به قهوه ای با رنگ آبی Beliner به طور گمراه کننده ای « لاجورد آلمانی» یا «لاجورد
سوئیسی» خوانده می شود. به عنوان بدل لاجورد.
پلاسما: سبز تیره، برخی مواقع با نقاط سفید یا زرد.
سیلکس: زرد و قرمز قهوه ای خالخال یا نواری