فیروزه یا ترکوئیز به معنای سنگ ترکی است. علت این نامگذاری آن است که فیروزه ایران از طریق ترکیه به اروپا صادر می‌شده است.
-ترکیب شیمیایی فیروزه اکسید آلومینیم %84/36، اکسید فسفر %12/34، اکسید مس %27/9، آب %47/19 و همین‌طور ناخالصی نیکل و منگنز می‌باشد.
-فیروزه دارای وزن مخصوص 8/2-6/2 و ضریب شکست 65/1- 61/1 و سختی 5.5 تا 6.5است.
-فیروزه از نظر خواص نورانی دو محوری مثبت است. فیروزه ترد و شکننده است. جلای فیروزه شیشه‌ای و به قولی مومی است. معمولاً نور را عبور نمی دهد.
به طور قابل ملاحظه‌ای از کوارتز نرم‌تر است. این کانی به طور طبیعی در طیف وسیعی از رنگ‌ها٬ از آبی آسمانی روشن تا سبز خاکستری یافت می‌شود. فیروزه با رنگ آبی خوشرنگ، بهترین کیفیت را دارا می‌باشد و بسیار کمیاب است و در حالی که رنگ سبز یا آبی کمرنگ که از ارزش کمی برخوردار است، فراوانی بیش‌تری دارد.
رنگ آبی فیروزه حاصل از cu2t آبدار است در صورتی که آب از دست برود رنگ آن سفید می‌شود مانند کات کبود که در اثر حرارت آب تبلور خود را از دست داده و چون یون دیگری در محیط وجود ندارد، به رنگ سفید در می‌آید.
فیروزه بیشتر اوقات در رسوبات مس در محیط‌های بایر و نسبتا کم آب یافت شده است و در مکان‌هایی بوجود می‌آید که میزان مس موجود در منطقه بالا باشد. بر اثر تاثیر محلول‌های سطحی مس‌دار بر روی سنگ‌های غنی از Al2O3 و غنی از فسفر و گاهی نیز بر اثر تاثیر محلول‌های سطحی مس‌دار٬ بر روی فسیل‌های استخوانی جانوران به وجود می‌آید.
تراش فیروزه به‌وسیله چرخی بوده است که از سنباده و صمغ مخلوط کرده می‌سازند. سنباده را از بدخشان و صمغ را از هندوستان می‌آورند.تراشنده با دست راست چرخ را می‌گرداند و فیروزه را با دست چپ بر روی چرخ می‌گذارد. برای آنکه انگشتش ساییده نشود، قطعه‌ای چرم یا پارچه یا چوب به انگشت بسته آن را محفوظ نگه می‌داشت.
قبل از استفاده از این چرخ‌ها، فیروزه را روی سنگ‌های زبری که در کوه‌ها پیدا می‌شده‌اند، می‌تراشیدند و وضع تراش آن به طور ساییدن بود. اکنون هم فیروزه‌های ریز را به همان وضع می‌تراشند. فیروزه، بعد از تراش، جلا داده می‌شود. بر روی سنگ صیقلی با قطعه چرمی با خاک فیروزه که هنگام تراش پیدا می‌شود. جلا دادن کار اطفال است و یک نفر جلادهنده برای سه نفر تراشنده کافی است.
شهرهای مانند دامغان در استان سمنان ، شهربابک در استان کرمان و نیشابور در استان خراسان رضوی از جمله ذخایر فیروزه در ایران به شمار می روند.
فیروزه نیشابور جز مرغوب ترین فیروزه های جهان به شمار می رود به طوری که فیروزه مرغوب و پاک را با عنوان گرید ایرانی یا(Persian grade) گویند. معمول است که در بازار جواهرات به سنگ‌های آبی خالص و با کیفیت بالای فیروزه، “گرید ایرانی”، اطلاق شود، فارغ از این که از چه معدنی استخراج شده باشند